2016-06-15 11:01:00 | Son Güncelleme : 2025-05-22 07:49:36
Otlu peynirin diğer peynirlerden farkı, isminden de anlaşılacağı gibi içine konulan otlar olması. Birçok otun kullanıldığı peynirde en çok, dağ nanesi, kekik, sirmo, mendê, heliz, çaşur, siyabo adlı otlar kullanılıyor. Kadın emeğine dayanan otlu peynir, kadınların ilkbaharda yaylalara çıkıp çeşitli otlar toplaması ile başlıyor.
Merkür Haber Gazetesi'nden Yunus Örki ve Öznur Anuk'un özel haberine göre: Doğu Anadolu bölgemizde başta Van olmak üzere birçok ilde imal edilen ve zevkle tüketilen otlu peynir, yerli ve orijinal bir gıda çeşidimiz olarak biliniyor. Van, ülkemizin en büyük gölüne, gölde yetişen İnci Kefal’i balığına, yine yalnızca bu yörede yaşayan “Van Kedisi”ne ve otlu peynire de ismini vermeyi başarmış bir şehirdir. Nitekim bu peynir, “Van Otlu Peyniri” diye anılmaktadır. Başlangıçta otlu peynirin bir hekim tarafından yöre halkının bazı hastalıklarını tedavi etmek amacıyla hazırlandığı rivayet edilmektedir. Daha sonra halk, otlu peyniri benimsemiştir. Otlu peynir bölgede hemen herkes tarafından ve hemen her öğün sevilerek tüketilmektedir. Van’ın Çatak, Gürpınar, Başkale Gevaş ilçe köylerinde üretilip merkeze getiriliyor. En çok da eski peynir tercih ediliyor. Buradaki peynirlerin tamamı koyun sütünden elde ediliyor.
Van’ın Hoşap ovasında bulunan bir köyde peynir üretimi yapan Müyesser Gürkan, peynirin yapılış aşamasını şöyle anlatıyor: “İlkbahar aylarında koyunlar sağılır. Süt ilk önce hafif bir ısıtılır, mayalama kıvamına getirilir. Bez tülbende bırakılır mayalanır. Hafif sertleşme oluş- tuğunda içine dağlarda toplanan pancarlar sirmo, mend, heliz, siyabo, kekik otları katılır. Ardından tülbent bağlanılır. Tülbendin üzerine ağırlık bırakılıp, peynirin suyu süzüldükten sonra yaklaşık bir gün bekletilir. Tülbent açılıp peynirler bıçakla dilimler halinde kesilir, tuzlanır, tuzlama eğer Van’ın ‘canik’ tuzuyla yapılırsa daha iyi kalite elde edilir. Otlu peynir iki şekilde muhafaza edilir; birincisi peynirin süzülen öz suyundan salamuraya bırakılır, iki üç ay sonra tüketilir. İkincisi ise eskiden topraktan yapılan küplerde muhafaza edilirdi. Günümüzde ise plastik bidonlara konularak kapağı takılmadan üstüne tülbent sarılarak bidonun ters çevrilip toprağa gömülmesi ve ters gömülme yoluyla peynirin içerisinde bulunan suyun süzülmesi sağlanılır. Üç dört ay toprağın altında kaldığında kıvamına gelir ve toprağın altında 1 yıla kadar bozulmadan muhafaza edilir. Peynir topraktan çıkarılıp kahvaltılarda öğle ve akşam yemeğinin yanında tadımlık olarak da yenir.”
NEDEN ‘OTLU’ PEYNİR?
Peynirciler Çarşısı esnafı da kahvaltıların vazgeçilmezi otlu peynir hakkında düşüncelerini şu sözlerle aktardı:
“PEYNİRİN OTU ANTİBİYOTİKTİR”
Mehmet Emin Nar: 20 yıldır peynir satıyorum. Peynir, gıda kültürümüzün önemli parçasıdır. Otlu peynirin otu, şifalı, antibiyotiktir. Bu otlar sadece Van’da yetişiyor. Peynir, Van’ın Çatak, Gürpınar, Başkale Gevaş ilçe köylerinde üretilip merkeze getiriliyor. En çok da eski peynir tercih ediliyor. Buradaki peynirlerin tamamı koyun sütünden elde ediliyor.
“ESKİ PEYNİR DAHA ÇOK TERCİH EDİLİYOR”
Sercan Emrah: Eski peynir daha çok tercih ediliyor. Van denince akla ilk otlu peynir geliyor. Bu Guinness rekorlar kitabına dahi girdi.
“SOFRALARIMIZDA BAŞKA PEYNİR BULUNMAZ”
Mehdi Kaya: Her yörenin kendine özgü kültürel değeri vardır. Bizim, otlu peynir tanıtımını daha çok geliştirmemiz, arttırmamız hem bizim için hem de çiftçimiz için oldukça önemlidir. Buna hep beraber sahip çıkmamız gerekiyor. Yabancı biri buradan peynir otunu alarak, laktoz sütünü kullanarak Van peyniri diye dışarıda satıyor. Bu bizim için de haksızlıktır. Peynirimize Valimiz ve Belediyemizin sahip çıkması lazım. Çünkü ilimize özgü bir şey. Tuz kullanımında, maya kullanımında kalitenin daha güzel olması için de seminerler düzenlenerek, bilinçsiz olan çiftçilerimizi peyniri en güzel şekilde bize ulaştırmaları bu şekilde mümkün olabilir. Otlu peynir gereken değeri görmüyor. Hakikaten bugün bütün reyonlarda, marketlerde Van’dan çıkmış peynir olsa hak ettiği değeri görür. Kendi halkımız bu değerimizi değeri fazlasıyla koruyor. Başka peynir bulamazsınız kahvaltı sofralarında. Peynirciler Çarşısı da Van’ın sembolüdür, kültürüdür.
Bu habere ilk yorum yapan sen ol.
