2025-11-14 00:52:45 | Son Güncelleme : 2025-12-07 02:35:55
Türkiye’nin en büyük sodalı gölü olan Van Gölü, son yıllarda hızla artan kirlilik ve kuraklık nedeniyle alarm veriyor. DEM Parti Van Milletvekili Gülderen Varlı, yaşanan çevre tahribatına dikkat çekerek konuyu TBMM gündemine taşıdı. Varlı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un yanıtlaması istemiyle göldeki kirlilik, atık su sorunu ve su çekilmesiyle ilgili 11 maddelik bir soru önergesi sundu.
VAN VEKİLİ VARLI, VAN GÖLÜ’NDEKİ KİRLİLİĞİ TBMM GÜNDEMİNE TAŞIDI
Varlı, Van Gölü’nün önemine dikkat çekerek, “Van gölü Türkiye'nin ve dünyanın en büyük sodalı gölü olma özelliğini taşırken göle kıyısı olan kentler için ciddi bir turizm potansiyeli bulunmaktadır. Bu sebeplerden dolayı Van Gölü'nün korunması ve yaşatılması yalnızca Van için değil, bölge illeri ve Türkiye'nin ekolojik geleceği açısından da büyük önem taşımaktadır. Ancak Van Gölü, son zamanlarda yaşanan kirlilik ve kuraklık sebebiyle alarm vermektedir. Önemli bir değere sahip olan göl, Van halkının tabiriyle "Van denizi" hızla artan beşerî kirlilikten, atık sulardan dolayı büyük bir çevre kirliliği yaşanmaktadır. Göl, son zamanlarda yaşanan kuraklık ve su çekilmesi sebebiyle büyük bir ekolojik tahribat yaşamaktadır” dedi.
“KANALİZASYON SULARININ YÜZDE 70’İ GÖLE AKIYOR”
Varlı, göl çevresindeki 8 ilçenin kanalizasyon sularının yaklaşık yüzde 70’inin arıtılmadan doğrudan göle aktığını ifade ederek, “Öte yandan, atık suların arıtılmadan göle bırakılması ve kirlilik sonucunda Van Gölü'nde ciddi bir çevre felaketi yaşanmaktadır. Basına da yansıyan bilgilere göre; Van Merkez İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi'nin eksik kapasiteyle inşa edilmesi nedeniyle, göl çevresindeki 8 ilçenin kanalizasyon sularının yaklaşık yüzde 70'i arıtılmadan doğrudan göle akmaktadır. Seçilmiş belediye Eş Başkanları tesisin eksik yapıldığını ifade etmiş ve buna ilişkin girişimlerde bulunmuştur. Ancak kayyımın tekrar gelmesi ile herhangi bir çalışma yapılmamış ve var olan kirlilik olduğu gibi Van Gölü’ne akmaktadır. Son zamanlarda özellikle Erciş kıyılarında yoğun yosunlaşma, göl genelinde ise biyoçeşitlilik kaybı ve kötü koku gibi olumsuz sonuçlara yol açmaktadır” diye aktardı.
“DOĞAL ALANLAR TEHDİT ALTINDA”
Varlı, taş ocakları, madencilik ve GES projelerinin Van Gölü çevresinde hızla arttığını, bunun da hem doğal yaşamı hem de çevre halkının yaşam alanlarını tehdit ettiğini söyleyerek, “Göl çevresinde hızla artan taş ocakları, madencilik faaliyetleri ve güneş enerji santrali (GES) projeleri de hem doğal yaşamı hem de çevre sakinlerinin yaşam alanlarını tehdit ederken, binlerce canlının üreme alanı, oksijen kaynağı ve doğal biyolojik arıtma işlevi gören sazlık alanlar kurutulmakta, dolgu ve imar faaliyetleriyle yok edilmektedir” diye konuştu.
VAN GÖLÜ ÇEKİLİYOR: “SU SEVİYESİ TARİHİNİN EN DÜŞÜK DÜZEYİNDE”
Kuraklık, azalan yağışlar ve artan sıcaklıkların etkisiyle gölde ciddi su çekilmesi yaşandığını vurgulayan Varlı, “Yaşanan bu kirlilikle beraber küresel ısınmanın artan etkisi, azalan yağışlar ve yanlış uygulamalardan dolayı Van gölünde hızla su çekilmesine neden olmaktadır. Etkisini her geçen yıl daha çok gösteren kuraklık, yağışların azalması, artan sıcaklarla birlikte yaşanan buharlaşma ile özellikle Erçek ve Sıhke göllerinde su seviyesi tarihin en düşük düzeyine gerilediği yetkililer tarafından açıklanmaktadır. Ayrıca Göl'de yaşanan su çekilmesi ile Tuşba ilçe sınırında yer alan Çarpanak Adası'na uzanan antik taş yolunun yaklaşık yüzde 80'i açıkça görülür hale geldiği de belirtilmektedir” dedi.
İNCİ KEFALİ TEHLİKE ALTINDA
Van Gölü’ne arıtılmadan dökülen evsel atıkların göldeki endemik balık türü İnci kefalinin yaşamını ve verimliliğini tehdit ettiğini vurgulayan Varlı, “Van Gölü'ne atılan evsel atıklar, atık sularının arıtılmaması, canlı yaşamını tehdit ederken Van Gölü'nde yaşayan endemik balık türü İnci kefalinin verimliliğini düşürmektedir. Bu sebeplerden kaynaklı; Van halkı, ekolojistler ve çevre örgütleri, Van Gölü çevresinde faaliyet gösteren taş ocaklarının derhal durdurulmasını, ÇED süreçlerinin şeffaf biçimde yürütülmesini ve özellikle göl çevresindeki yeni projelerin yasaklanmasını talep etmektedir. Gölde yaşayan İnci Kefalinin yaşam alanlarının korunması, gölün kuş göç yolları üzerindeki ekolojik öneminin göz ardı edilmemesi, farklı yollar ve uygulamalarla oluşan kirliliğe acil çözüm bulunması gerektiğini vurgulamaktadırlar” ifadelerini kullandı.
“SON DÖNEMDE VAN GÖLÜ'NDE ARTAN ÇEVRE KİRLİLİĞİNE KARŞI ALINAN ÖNLEMLER NELERDİR?”
Milletvekili Varlı, Bakan Kurum’un cevaplaması istemiyle şu soruları sordu: “Bakanlığınız tarafından, son dönemde Van Gölü'nde artan çevre kirliliğine karşı alınan önlemler nelerdir? Van gölünde yaşayan ve endemik balıklardan biri olan İnci kefali türünün korunması ve verimliliği için bakanlığınız tarafından hangi çalışmalar yapılmaktadır? Van Gölü'nün kirliliği, su kaynaklarındaki tehditler, kentteki atık yönetimi ve diğer çevre konuları hakkında Bakanlığınız tarafından alınan önlemler nelerdir? Bu önlemlere ilişkin hazırlanan ya da uygulamada olan projeler var mıdır? Varsa bu projeler nelerdir?”
“VAN GÖLÜ'NE HALEN ARITILMADAN DÖKÜLEN KANALİZASYON SULARI İÇİN BAKANLIĞINIZIN ACİL BİR EYLEM PLANI BULUNMAKTA MIDIR?”
“Van Gölü'ne halen arıtılmadan dökülen kanalizasyon suları için Bakanlığınızın acil bir eylem planı bulunmakta mıdır? Van Merkez İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi'nin eksik kalan bölümlerinin tamamlanması için herhangi bir yatırım veya proje planı yapılmakta mıdır? Yapılan bir plan ya da proje yoksa bunun gerekçesi nedir? Van Gölü havzasında hızla artan madencilik, taş ocağı ve GES projeleri ile ilgili çevresel etki değerlendirme (ÇED) süreçlerinde şeffaflık ve denetim sağlanmakta mıdır?”
“VAN GÖLÜNE DAİR BUGÜNE KADAR BAKANLIĞINIZ TARAFINDAN HANGİ SOMUT ADIMLAR ATILMIŞTIR?”
“Erçek ve Sıhke göllerindeki hızla artan su çekilmesi ve kuş ölümlerine ilişkin Bakanlığınız tarafından bir araştırma veya rehabilitasyon çalışması yapıldı mı? Yapılan herhangi bir çalışma var ise sonuçları kamuoyu ile ne zaman paylaşılacaktır? Yapılan herhangi bir çalışma yok ise bunun gerekçesi nedir? Van Gölüne dair bugüne kadar bakanlığınız tarafından hangi somut adımlar atılmıştır? Uygulanan somut adımlar var ise kamuoyuyla paylaşılacak mıdır?”
“VAN, ERÇEK VE SIHKE GÖL SULARININ İSTENEN SEVİYEYE GELMESİ İÇİN BAKANLIĞINIZ HANGİ ÇALIŞMALARI YAPMAKTADIR?”
“Van gölü ve çevresindeki göl, sulak, sazlık alanların yeniden kazanılması için bu alanların çevresinin imara kapatılması yönünde herhangi bir projeniz var mıdır? Farklı sebeplerden dolayı Van gölünde yaşanan su çekilmesine ilişkin bakanlığınız tarafından atılan adımlar nelerdir? Van, Erçek ve Sıhke göl sularının istenen seviyeye gelmesi için Bakanlığınız hangi çalışmaları yapmaktadır?” (Şehrivan Gazetesi)
Bu habere ilk yorum yapan sen ol.
