2022-12-08 22:40:07 | Son Güncelleme : 2024-04-22 18:52:36
Van’da asgari ücrete ilişkin konuştuğumuz kadın işçiler çocukların beslenmesinden okul giderlerine, her ay zamlanan faturalardan artan maliyetlere dikkat çekiyor.
“Bir ekmek olmuş 5 lira, günde iki ekmek yesek ayda en az 300 TL. Bu ay bulgur, pirinç alamadım mesela” diyen bir kadın işçiyi bir başkası tamamlıyor: “Bu toplantılarda uzun uzun konuşan yetkililer bizlerin tüm ihtiyaçlarını düşünmeli.”
BESLENME, KIRTASİYE, OKUL AİDATI… LİSTE UZUN
Asgari Ücret Tespit Komisyonu birinci toplantısını 7 Aralık Çarşamba günü gerçekleştirdi, bir sonraki toplantı 14 Aralık’ta. Milyonlarca kişinin gözü de toplantılardan çıkacak sonuçta. Tıpkı Van’da çağrı merkezinde çalışan kadın işçiler gibi. Henüz görüşmeler başlamadan önce konuştuğumuz bu işçilerden biri Çiğdem. Aldığı ücretin çocuğunun beslenmesine bile yetmediğini anlatarak başlıyor sözlerine Çiğdem ve ekliyor: “Kırtasiye giderleri, fotokopi ücreti, okul aidatı… Liste uzayıp gidiyor.”
Masraflar bununla sınırlı değil elbette, devam ediyor Çiğdem: “Bir ekmek olmuş 5 lira, günde iki ekmek yesek ayda en az 300 TL. Bu ay bulgur, pirinç alamadım mesela.”
Her ay zamlanan faturalar var bir de. En zoru da o. “İnternetten araştırmalar yapıp şu saatte makine çalıştırmayın faturaya daha fazla yansıyor tavsiyelerini takip ediyoruz” diyor Çiğdem.
Asgari ücrete dair talebi net: “Bak faturalar devamlı zamlanıyor ama yılda iki defa zamlanmış haliyle asgari ücret 5 bin 500 TL. Gerçekten çok gülünç. 2023 zammı tek bir kişi ile değerlendirilmemeli. Üç çocuk diye talimat verenler bir zahmet çocuklu ailelerin masraflarını da göz önüne alarak asgari ücreti belirlesin. 2023 asgari ücreti net 15 bin TL’nin altında kalmamalı. Zamlara da dair acilen bir çözüm bulunmalı.”
"EVDEN ÇIKMADAN YAŞAMAYA ÇALIŞIYORUM"
Seda, asgari ücretin işçinin emeğini karşılığına denk düşmesi gerektiğini söylüyor. “Ben bu işe girerken 15 TL borcum vardı. İki yıldır çalışıyorum ve sadece üçte birini ödeyebildim” diyerek kendi durumunu anlattıktan sonra ekliyor: “Bir banka borcunu başka bir bankaya borçlanarak ödemeye çalışan arkadaşlarım var. Çalıştığım işyerinde çocuğu olup onlara bakmaya çalışanlar var. Onlar nasıl yapıyor aklım almıyor! Bunları düşünsünler.”
Saadet, geçinmenin giderek zorlaştığını anlatarak başlıyor sözlerine: “Ben ailemle yaşıyorum kira ve fatura ödemiyorum ama buna rağmen bir şey satın almadan önce defalarca düşünmek zorunda kalıyorum. Geçen sene yıl içerisinde iki defa zamlandı asgari ücret ama aldığımız şeylerin tamamı neredeyse her gün zamlanıyor.”
Bu yüzden zam oranı belirlenirken tüm ihtiyaçların göz önünde bulundurulması gerektiğine vurgu yapıyor. “Bu toplantılarda uzun uzun konuşan yetkililer bizlerin tüm ihtiyaçlarını düşünmeli. Örneğin; haftada bir tiyatroya sinemaya gitmemiz gerektiği de hesaba katılmalı. Ay sonları gelince ‘Artık evden çıkmayayım ki yaşayabileyim!’ diye düşünmek zorunda kalıyorum. Yetmediği gibi bankalara gitgide borçlanıyoruz” diyen Saadet’e göre asgari ücret en az 10 TL olmalı, ama zamların durdurulması şartıyla.
PARA BİRİKTİRMEK İÇİN İŞE GİRDİM AMA…
Nazar liseden yeni mezun. İstediği bölümü kazanamayınca para biriktirmek için bu işe girmiş fakat para biriktirmek ne mümkün. Bir çırpıda sıralıyor: “Ben tek başıma yaşıyorum, ailem köyde kalıyor çalışmak için Van merkeze yerleştim. Ama bazen o kadar çok zorlanıyorum ki her şeyi bırakıp gitmek istiyorum. İşin zorluğu bir yana ay başı maaş yatar yatmaz kira ve faturaları ödedikten sonra çoğu zaman bana 1000 TL bile kalmıyor. Sonra gel de tüm ayı o parayla geçir geçirebilirsen! Ay sonuna doğru artık evde tüm yaratıcılığımı kullanarak olan malzemeyle ne yemekler yapılabileceğini bulmaya çalışıyorum.”
Asgari ücretin açlık sınırının altında olduğunu söyleyen Nazar’a göre asgari ücret en az 14-15 bin TL olmalı: “Ocak ayında cüzi bir zam yapıp ardından seçim öncesi tekrar zam yapılabileceğini düşünüyorum. Ama bu zammın bile giderlere olan zammı karşılayabileceğini düşünmüyorum. Ortalama bir hesap yaptığımda bence asgari ücret en az 14-15 bin TL olmalı ki gerçekten giderlerin karşısında aldığımız ücret erimesin.”
KAYNAK: EVRENSEL
Bu habere ilk yorum yapan sen ol.
